Pijesz kawę, cieszysz się jej smakiem i aromatem. Czy zastanawiałeś się kiedyś, jak rośnie drzewo kawowe? Ten artykuł pomoże Ci zrozumieć ten problem.
Żłobek
Wszystkie kawowce rosnące na plantacjach rozpoczynają życie w szkółce kawy. Zazwyczaj szkółka to osobny kawałek ziemi na plantacji z workami kiełków kawy ustawionymi w rzędach. Na obwodzie żłobka znajdują się konstrukcje nośne. Służą do stworzenia baldachimu, który chroni sadzonki przed deszczem i zbyt dużą ilością słońca.
Aby uzyskać sadzonki, musisz wykiełkować nasiona kawy. Aby to zrobić, musisz najpierw zebrać jagody interesującej odmiany, uzyskać w wyniku przetworzenia patchwork i wysuszyć go do poziomu 20%. Plaster jest następnie umieszczany pod cienką warstwą gleby, aby kiełkować przez około 40 dni. W efekcie z nasionka wyrasta mała łodyga, która wygląda jak żołnierz w hełmie - dlatego takie kiełki nazywane są „kawowymi żołnierzami”.
W tym momencie sadzonka jest gotowa do przeniesienia do szkółki. Aby nakarmić sadzonkę, do zwykłej gleby dodaje się obornik lub skórki owoców kawy uzyskane podczas mycia lub obróbki miodu. Powstały humus umieszcza się w specjalnych torebkach z kawą, w których sadzi się same sadzonki, zanurzając wykiełkowane nasiona na głębokość kilku centymetrów.
Następne 8-10 miesięcy spędzi w przedszkolu z torbą „żołnierską”. Do tego czasu zamieni się w drzewo kawowe o wysokości 50-60 centymetrów. Następnie jest gotowy do dalszego życia na plantacji. Na plantacji wykopuje się dołek, rozdziera worek i umieszcza w nim drzewo kawowe wraz z całym systemem korzeniowym i ziemią otaczającą korzenie. Dziura pokryta jest ziemią. Wszystko - drzewo kawowe jest teraz w użyciu.
Cykle owocowania drzewa kawowego
Tak więc, po żłobie, na plantacji sadzi się kawowiec.
2 lata po posadzeniu w polu drzewo daje pierwszy mały plon, a następnie wchodzi w swój pierwszy 5-letni cykl. W pierwszym, drugim i trzecim roku drzewo będzie za każdym razem przynosić coraz więcej plonów. A żniwa w czwartym i piątym roku, wręcz przeciwnie, będą mniejsze niż w poprzednim. Graficznie ten cykl owocowania jest wklęsłą parabolą.
Pod koniec 5-letniego cyklu przycina się drzewo - odcina się wszystko, co znajduje się powyżej 50 centymetrów od ziemi, w tym główny pień. W ciągu roku drzewo daje nowy pień, po czym cykl się powtarza. Możesz przycinać drzewo (w języku angielskim ta praktyka nazywa się przycinaniem) nie więcej niż 5-6 razy. Kiedy drzewo ma 30-40 lat, męczy się tak bardzo, że w ogóle przestaje owocować i nie reaguje już na przycinanie.
W związku z tym w Kostaryce przyjęto praktykę pracy z kawowcami. W innych krajach mogą istnieć inne cykle czasowe, ale gdzieś drzewa w ogóle nie są przycinane. Wszystko zależy od klimatu i metod uprawy poszczególnych rolników.
Kwiaty z drzewa kawowego
Kwiaty kawowca są efemeryczne, ich życie jest bardzo krótkie. Dziś pojawiły się, a za dwa dni zaczną blaknąć, żółkną i stracą piękno - z tego powodu, że ich istnienie nie będzie już miało sensu. Wszystko w naturze ma swój powód. Skoro nawożenie kwiatów już się odbyło, oznacza to, że spełniły swoją funkcję i muszą odejść.
Świeży kwiat kawowca wydziela słodki aromat i przyciąga pszczoły w poszukiwaniu nektaru. Pszczoły przenoszą pyłek z jednego kwiatu na drugi nogami, przyczyniając się do zapylania kawowca. Natura poświęca temu tylko dwa dni. Kiedy kwiat więdnie, traci swoją atrakcyjność dla pszczół.
Kwiaty kawy mają silny aromat jaśminu, który zresztą jest silniejszy w Liberice niż w arabice. Jeśli zbierzesz świeże kwiaty i je wysuszysz, możesz zaparzyć herbatę jaśminową. Ale jeśli wybierzesz świeży niezapłodniony kwiat, to na jego miejscu nie będzie już jagód. A jeśli poczekasz, aż nastąpi zapłodnienie, kwiat uschnie, a herbata nie będzie dobrze smakować. Masz wybór.
Pierwsze małe jagody pojawiają się w miejscu kwiatu w ciągu tygodnia po kwitnieniu. Plon, w zależności od rodzaju kawy, zbiera się w ciągu 8-14 miesięcy.
Pory suche i mokre
Aby drzewo kawowe zakwitło, potrzebuje pory suchej, podczas której roślina gromadzi zasoby, nie wydając ich na wzrost – wzrost nastąpi w porze deszczowej, z ulewnymi deszczami. Deszcz aktywuje metabolizm. Dużo wody to także dużo soli mineralnych pozyskiwanych przez drzewo z gleby w postaci rozpuszczonej w wodzie. To właśnie w porze deszczowej (pora deszczowa) drzewo tworzy rezerwy, które są wykorzystywane do wzrostu liści i tworzenia materiału rozmnożeniowego w nasionach - w ziarnach kawy.
Z drugiej strony pora sucha to konserwacja. Woda staje się coraz rzadsza, co oznacza, że drzewo otrzymuje sole mineralne w mniejszej objętości. Roślina jest nadal aktywna, ale jej metabolizm zwalnia. Składniki odżywcze wytwarzane przez liście nie są zużywane na wzrost, a jedynie gromadzą się. Potem pewnego dnia nadchodzi ulewny deszcz i następuje eksplozja - roślina kwitnie.
Przyjrzyjmy się jeszcze raz szerszemu obrazowi. W porze suchej drzewo magazynuje energię, nie wydając jej na wzrost. Nadchodzą obfite deszcze, "wysadzają" nagromadzoną energię - zaczyna się kwitnienie. Po kwitnieniu rośliny pogoda jest sucha przez kolejny miesiąc lub dwa. Kiedy w końcu nadchodzi pora deszczowa, drzewo zaczyna rosnąć w liście i gromadzić materiał rozmnożeniowy w ziarnach.
Jak to się dzieje w konkretnym przykładzie w Kostaryce?
Pod koniec kwietnia zaczyna się pora deszczowa, nadchodzą pierwsze deszcze. W październiku osiągają maksimum. W listopadzie rozpoczyna się przejście z pory mokrej na suchą, która wznosi się w połowie grudnia. Roślina zaczyna aktywnie gromadzić rezerwy. W lutym nadchodzą ulewne deszcze trwające 1-2 dni, a drzewa kwitną. Będzie sucho do kwietnia.
9 miesięcy po ulewnych deszczach w lutym, w listopadzie, większość drzew zostanie zebrana. W rzeczywistości zbiory odbywają się od października do stycznia - niektóre drzewa kwitną później niż inne, a czas dojrzewania jagód różni się w zależności od odmiany i temperatury.
Zapylanie
Arabika jest rośliną samopylną. Tylko pyłek z tego samego drzewa nadaje się do zapylenia jego kwiatów. Z tego powodu naturalne krzyżówki arabiki są tak rzadkie, a do rozmnażania wymaga tylko jednego osobnika. Nasiona drzewa to ziarna znajdujące się wewnątrz jagód. Zboża, które prażymy, pijemy, delektujemy się ich smakiem i oceniamy według systemu SCAA.
W przypadku kawy Robusta (i innych kaw hodowlanych, takich jak Liberica czy Eugeniodis) stosuje się zapylanie krzyżowe. Do nawożenia kwiatów odpowiedni jest pyłek z sąsiedniego drzewa, ale nie z tego samego drzewa. Dlatego też robusta do rozmnażania wymaga dwóch drzew. A ty czytelniku, jeśli chcesz uprawiać w domu odmianę robusty, z pewnością będziesz potrzebować dwóch drzew rosnących w pobliżu.
Historia zna przypadki krzyżowania nie tylko w obrębie jednego gatunku, ale także między gatunkami. Przypomnę, że Arabica to nic innego jak wynik naturalnego skrzyżowania Robusty i Eugeniodisa. A skrzyżowanie Arabiki Typica i Robusty na wyspie Timor dało światu Timor, który jest uważany za jedną z odmian Arabiki. Timor stał się protoplastą odmian takich jak catimor i sarchimor, które charakteryzują się zwiększoną produktywnością i odpornością na określone typy roju.
