Brzoza, symbol rosyjskiej natury, śpiewana w wielu pieśniach ludowych, znana jest nie tylko ze swojego piękna. Przynosi wiele korzyści człowiekowi: liście i pąki brzozy są lekarstwem na wiele chorób; miłośnicy rosyjskiej łaźni w letnim sklepie miotły z gałęzi brzozy przez cały rok. Sok brzozowy jest również bogaty w składniki odżywcze.
Ruch soków w brzozie rozpoczyna się w marcu, podczas pierwszych odwilży, kiedy topi się śnieg i woda zaczyna spływać do korzeni drzewa. Następnie zapasy skrobi, odłożone w korzeniach i pniu brzozy zimą, zamieniają się w cukier, rozpuszczają się w wodzie i pod wpływem nacisku korzeniowego unoszą się przez naczynia drewna do pąków, zapewniając im odżywianie. Sok brzozowy zawiera od 0,5 do 2% cukru. Ale to nie jest tylko słodkawa woda. Skład soku brzozowego obejmuje również witaminy, minerały, pierwiastki śladowe, substancje biologicznie czynne, fitoncydy, kwasy organiczne. Zawiera żelazo, wapń, potas. Przepływ soków trwa do końca kwietnia, aż do pęknięcia pąka - tylko 15 lub 20 dni. W tym przypadku sok porusza się tylko pod wpływem ciepła promieni słonecznych - rano. W nocy przepływ soków ustaje. Nawiasem mówiąc, smak soku brzozowego nie jest taki sam dla wszystkich brzóz. Drzewa rosnące w słonecznych, wzniesionych miejscach dają słodszy sok. Doskonale zdają sobie z tego sprawę ptaki, które uwielbiają też ucztować na słodkim soku: to właśnie na takich brzozach szukają uszkodzonych gałązek, z których kapie sok. Czasami same ptaki odrywają cienkie gałązki brzozy. Jeśli na drzewie jest dużo uszkodzonych gałęzi, to w ciepły słoneczny dzień wydaje się, że brzoza płacze - to kapie sok z ran. Dzięcioł po prostu drąży pień brzozy w celu wydobycia soku. Sok brzozowy jest bardzo przydatny w leczeniu wielu chorób, pod jego wpływem usuwane są z organizmu żużle i inne szkodliwe substancje. Według badań przeprowadzonych przez fińskich lekarzy syropy i pastylki do ssania z soku brzozowego są środkiem profilaktycznym zapobiegającym rozwojowi próchnicy zębów. Syrop z soku brzozowego jest otrzymywany przez odparowanie. Okazuje się, że jest to substancja o żółtawo-białej barwie, konsystencja przypomina miód i zawiera około 60% cukru. Można zaopatrzyć się w leczniczy sok do wykorzystania w przyszłości: wlać do półlitrowych butelek, do każdej dodać 2 łyżeczki cukru, korek i przechowywać w zimnej ciemnej piwnicy. W pewnym momencie ZSRR dostarczał duże ilości pasteryzowanego soku brzozowego na eksport do Europy Zachodniej i Stanów Zjednoczonych.
