Szafran to przyprawa wytwarzana z wysuszonych znamion słupków purpurowych krokusów. Przyprawa ta służy do przygotowania pierwszego i drugiego dania, słodyczy i napojów.
Azja Południowa jest uważana za miejsce narodzin szafranu. Według historyków przyprawa ta pojawiła się na Ziemi 7000 lat p.n.e. Nawet w epoce kamienia i neolitu szafran był używany jako barwnik do sztuki naskalnej. W Persji z suszonych znamion krokusów wytwarzano perfumy i olejki aromatyczne, które były używane jako silne afrodyzjaki. W czasach Aleksandra Wielkiego rany leczono szafranem. W Chinach roślina ta od dawna jest ceniona jako lek na wiele chorób. W starożytnym Rzymie jako lekarstwo stosowano znamiona krokusów. Ponadto barwili nim skórę i tkaniny, a także dodawali go do różnych potraw jako pachnącą przyprawę.
Szafran to najdroższa przyprawa na świecie. Dawno, dawno temu za funt przyprawy dano konia arabskiego. A dziś suszone znamiona krokusów są cenione na równi ze złotem.
Obecnie szafran uprawiany jest w Iranie, Grecji, Włoszech, Francji, USA, Turcji, Pakistanie, Indiach, Chinach, Japonii. Największe plantacje krokusów znajdują się w Hiszpanii. Zauważono, że mieszkańcy tych krajów, którzy często używają przypraw w kuchni, są mniej narażeni na choroby układu krążenia. Szafran oczyszcza również nerki i wątrobę, poprawia trawienie, łagodzi ból, zwiększa potencję i pomaga złagodzić kaca.
Aby szafran nadał potrawie całego smaku i aromatu, zaleca się najpierw namoczyć go w gorącym mleku, bulionie lub wodzie i dodać do potrawy napar z przypraw.
Szafran nadaje potrawom złocisty odcień, delikatny aromat i niezwykły smak. W wielu krajach Wschodu dodawany jest do wypieków i kremów. W przeciwieństwie do wielu innych przypraw, właściwości szafranu nie znikają po długim gotowaniu. Wręcz przeciwnie, podczas pieczenia aromat przyprawy zostaje wzmocniony następnego dnia. Aby nadać właściwości tonizujące, szafran doprawia się herbatą, kawą i innymi napojami bezalkoholowymi. Szafran z łatwością pomaga upiec mięso, drób czy ryby w piekarniku z pyszną złocistą skórką. Aby to zrobić, zalej naczynie naparem z szafranu 10-15 minut przed gotowaniem.
Jabłka, nabiał, mięso, migdały, pistacje, ryby, płatki zbożowe, cytrusy, kolendra, bazylia, tymianek, cynamon, czosnek dobrze komponują się z przyprawami. Ale najlepiej unikać połączeń z kurkumą i czarnym pieprzem.
Warto zauważyć, że szafran należy dodawać do potraw z rozwagą. W dużych ilościach ta przyprawa może być zabójcza. Przedawkowanie przyprawy często prowadzi do silnego wzburzenia i zatrucia organizmu. Na blachę do pieczenia bułek lub kociołek pilaw wystarczą 1-2 nitki. Jeśli w jakimkolwiek przepisie zaleca się dodanie dużej ilości przypraw, najprawdopodobniej chodzi o zamiennik szafranu. Kosztuje znacznie mniej niż oryginał, ale nie ma przydatnych cech. Nie zaleca się spożywania wraz z alkoholem potraw doprawionych znamionami krokusów. W przeciwnym razie stan odurzenia się nasili.
Wybierając przyprawę pamiętaj, że hiszpański szafran jest najbardziej ceniony za swoje właściwości użytkowe i smakowe. Włoski ma bardzo ostry zapach. Oraz greckie, indyjskie i irańskie - dłuższy okres przydatności do spożycia.
Lepiej kupować szafran od zaufanych sprzedawców. Często pod przykrywką tej przyprawy sprzedają proszek z nagietków lub innych roślin. Prawdziwa przyprawa jest jasnoczerwona lub brązowa. Cena też powinna być niepokojąca – w końcu prawdziwy szafran nie jest tani.
