Jeśli kupiłeś butelkę koniaku ze znakiem XO na etykiecie, pomyśl, że masz szczęście. W końcu tak oznacza się wyłącznie przyprawiony, stary szlachetny napój.
Bardzo stary
Wiek koniaku można poznać po specjalnym oznaczeniu literowym na etykiecie. Wskazane w specjalnej klasyfikacji ramy czasowe oznaczają, że w tym okresie alkohole koniakowe leżakowały w specjalnych dębowych beczkach. Zgodnie z prawem minimalny wiek koniaku, który można sprzedawać w sprzedaży detalicznej, to dwa lata.
Etykieta XO oznacza Extra Old, co oznacza „bardzo stary” lub „bardzo stary”. W składzie koniaków z tym oznaczeniem znajdują się alkohole, które leżakowały w dębowych beczkach przez co najmniej sześć lat. W niektórych przypadkach (zależy to od konkretnego producenta) leżakowanie alkoholi koniakowych może trwać znacznie dłużej.
Czasami zamiast oznaczenia XO na etykiecie napoju, który leżakował sześć lat lub dłużej, można napisać Napoleona. To również zależy od producenta, ale w rzeczywistości nie ma różnicy między napisami XO i Napoleon. Należy rozumieć, że oznakowanie Napoleona wskazuje właśnie na długie starzenie i nie jest rodzajem napoju.
Oficjalnie koniaki, które dojrzewały dłużej niż sześć lat, nie mają klasyfikacji, ponieważ uważa się, że nie można kontrolować procesów mieszania w takich okresach.
Jak powstaje smak koniaku?
W pierwszych latach starzenia alkoholu w dębowych beczkach zmieniają się jego właściwości, ponieważ następuje aktywna ekstrakcja garbników, żywic, olejów i lotnych kwasów z drewna dębowego. Alkohole koniakowe nabierają charakterystycznego złocistego koloru i są nasycone aromatami waniliowymi i drzewnymi. W kolejnych latach spirytus koniakowy ciemnieje, znacznie mięknie i nabiera dodatkowych smaków. Wilgotność piwnicy na koniak wpływa na kształtowanie się przyszłego koniaku. W piwnicach o niskiej wilgotności koniak staje się bardziej uporządkowany i bardziej suchy, w wilgotnych piwnicach mięknie jeszcze bardziej. Podczas długotrwałej ekspozycji znaczna część alkoholu odparowuje przez porowatą powierzchnię drewna. Takie „straty” są doskonałą pożywką dla specjalnych mikroskopijnych grzybów, które gęstą warstwą pokrywają piwnice koniakowe. Grzyby te nadają ścianom i sufitom charakterystyczny ciemny kolor.
Koniak jest zwykle otrzymywany przez mieszanie alkoholi koniakowych o różnym wieku. W takich przypadkach ostateczna ekspozycja koniaku jest rozpatrywana zgodnie z minimalnym okresem starzenia jego składników. Dzięki mieszaniu alkoholi koniakowych w masowej produkcji koniaków zachowane są te same właściwości napojów, niezależnie od smaku winogron ze zbiorów z danego roku.
