Aspartam jest powszechnie stosowanym w przemyśle spożywczym słodzikiem. Występuje w produktach takich jak guma do żucia, słodkie napoje, lekkie produkty spożywcze i niektóre leki. Słodzik, który budzi wiele kontrowersji, a mimo to jest nadal obecny w wielu produktach spożywczych. Opinie na jego temat są podzielone, ale czy naprawdę warto się go bać, czy są to nieuzasadnione obawy?
Co warto wiedzieć o słodzikach?
Na rynku można zobaczyć dużą ilość produktów bezcukrowych, niskokalorycznych, typu light, które przeznaczone są dla diabetyków. W rzeczywistości mają w swoim składzie różnorodne słodziki. Ale czy to prawda? Należy pamiętać, że każda substancja w nadmiarze ma niekorzystny wpływ na organizm i może być szkodliwa. W przypadku słodzików badania wciąż trwają i nie do końca wiadomo, jaki efekt mogą one wywołać. Jak wiadomo, każdy produkt jest testowany przed wejściem na rynek. Na przykład sacharyna, niegdyś popularna substancja, jest obecnie wycofywana z rynku ze względu na jej potencjalnie rakotwórcze działanie.
Jako dodatkowy przykład podano niekorzystne skutki spowodowane nadużywaniem sorbitolu. Spożywanie dwóch paczek gumy do żucia zawierającej tę substancję powoduje biegunkę, skutkującą utratą około 20% masy ciała.
Syntetyczne słodziki są często używane przez diabetyków i osoby monitorujące wagę. Są to substancje syntetyczne, które nie zawierają kalorii i nie powodują próchnicy. Są znacznie słodsze od cukru, dlatego już niewielka ich ilość nadaje pożądany słodki smak. Najczęściej stosowane syntetyczne słodziki to acesulfam K i aspartam.
Nie brakuje też półsyntetycznych słodzików – naturalnych związków roślinnych występujących np. w brzozie czy śliwce – mannitol, sorbitol i ksylitol. Charakteryzują się znikomą słodyczą w porównaniu z cukrem, ale zawierają też mniej kalorii. Ponadto związki te (głównie ksylitol) znajdują się w produktach m.in. w słodyczach, gumie do żucia i zapewniają przyjemny efekt chłodzący.
Według ekspertów ds. bezpieczeństwa żywności, aspartam można spożywać bez obaw o zdrowie. Jest jednak wielu naukowców, którzy twierdzą, że aspartam jest czynnikiem rakotwórczym. Jakie są więc skutki uboczne regularnego spożywania go?
Aspartam jest związkiem chemicznym będącym estrem peptydowym stosowanym jako sztuczny słodzik pod kodem E951. Po strawieniu rozkłada się na dwa naturalne aminokwasy: fenyloaninę i kwas asparaginowy. Produktem metabolicznym aspartamu jest alkohol metylowy, który jest toksyczny dla organizmu. Udowodniono jednak, że przy umiarkowanym stosowaniu aspartamu ilość metanolu nie stanowi zagrożenia dla organizmu.
Czy aspartam jest czynnikiem rakotwórczym?
W latach 90. pojawiło się wiele publikacji wskazujących na rakotwórcze działanie aspartamu, mniej więcej w tym samym czasie w Bolonii prowadzono badania na szczurach. Naukowcy na ich podstawie ustalili rakotwórcze właściwości aspartamu. Dopiero późniejsze badania wykazały, że aspartam jest ściśle związany z rozwojem raka.
Jakie skutki uboczne może powodować aspartam?
Departament Zdrowia wymienia kilka niepożądanych skutków ubocznych aspartamu, na które skarżyły się osoby regularnie stosujące ten słodzik:
- bóle głowy (migreny), - zawroty głowy, nudności i drętwienie, - skurcze mięśni, - wysypka, - Problemy ze wzrokiem, - bezsenność i/lub depresja
- trudności w oddychaniu, - ból stawu, - utrata smaku, - szumy uszne i utrata słuchu.
Są to klasyczne objawy zatrucia przedawkowaniem aspartamu, które mogą pojawiać się w różnych dawkach w zależności od organizmu.
Produkty zawierające aspartam
Lista produktów, w których można znaleźć aspartam:
- większość napojów gazowanych, - napoje energetyczne, - smakowe wody mineralne, - niektóre rodzaje piwa, - większość gum do żucia, - niektóre jogurty, - rozpuszczalna kawa i herbata mleczna, - mrożone desery
- odświeżacze oddechu.
W jakich preparatach można znaleźć aspartam?
Najczęściej aspartam znajduje się w sproszkowanych lekach na przeziębienie i grypę, które należy rozpuścić w wodzie.
